Hij bevrijdde zich uit de donkere kloof. In feite had hij zich er reeds meer dan eens uit bevrijd en zou het nog vaker doen. De verhandelingen gewijd aan het avontuur van de geest maakten een vergissing wanneer ze er achtereenvolgende fasen aan toekenden. Integendeel, alle fasen liepen door elkaar heen; alles werd eindeloos herhaald en herkauwd. De speurtocht van de geest was een kringloop. Vroeger, in Bazel en op talloze andere plaatsen, was hij door dezelfde nacht gegaan. Dezelfde waarheden waren diverse malen opnieuw geleerd. Maar de ervaring was cumulatief: de tred werd op den duur zekerder; het oog zag verder in sommige nevelen; de geest constateerde in ieder geval zekere wetten. (…) Alles scheen plaats te hebben binnen een eindeloze reeks gesloten kringen.
– M. Yourcenar

◊◊◊

Marguerite Yourcenar, Het hermetisch zwart. 1981. Vert. J. Tuin.

Prent: Cap Blanc Nez, 2018. Foto © Gertrudsdottir.