Ik hou van foto’s die iets aan de verbeelding overlaten.
– Fay Godwin

De foto’s van Fay Godwin zijn die van een wandelaar: ze zijn niet zo maar even in het voorbijgaan gemaakt. Wat ze laten zien zijn plekken die de maker door en door kent: ze is eropaf gelopen, is gestopt, heeft er gezeten, gekeken, gewikt, gewogen, weer gekeken, gekozen en gewacht, geduldig gewacht: op de gewenste lichtval, de gewenste weersomstandigheden – vaak een  dreigende wolk of een weer verder drijvende stortbui, een flinterdun laagje sneeuw, een gure wind die de wolken uiteenrijt, een beverig zonnetje dat de grond net niet bereikt.

Soms lijkt niet het landschap maar het ‘luchtschap’ erboven Godwins ware onderwerp; in veel foto’s is het de wind of de lichtval die een fors deel van de aandacht opeist. De natuur in haar landschapsfoto’s is zelden ‘ongerept’: er staan dan wel geen mensen op, maar bijna elke foto draagt de sporen van menselijke aanwezigheid. En mede door het tonen van die sporen getuigen ze van de historie van het landschap en benadrukken ze zowel het nietige, futiele van de mens als het ongenaakbare van de natuur.

Jaren geleden ben ik in de Schotse Hooglanden op diverse plekken geweest waar Godwin met haar camera heeft rondgelopen: Glencoe, Sutherland, de Cairngorms – ik hield de namen van de plekken die ik fotografeerde niet bij. Dat vind ik nu weleens jammer.

Anders dan Godwin fotografeer ik ‘met draaiende motor’: ik kom, kijk, druk op de ontspanknop en dan ben ik alweer weg. Lichtval, weer en wind staan op de foto zoals ze op dat ene moment waren; over kaderkeus en beeldopbouw wordt eerder gedubd dan constructief nagedacht; alternatieve standpunten worden wel overwogen maar zelden ingenomen. Met andere woorden: er wordt veel, zo niet alles, aan het toeval overgelaten.

Telkens als ik Godwins zwart-witfoto’s zie, krijg ik zin om die reis over te doen. Te voet.

◊◊◊

Fay Godwin, Land. 1985. Het Nederlands in het citaat boven deze post is van mij, de dubbele fotopagina erboven is een voorbeeld uit Godwins boek.

Andere prenten in deze post: Highlands, 1984. Foto’s © Gertrudsdottir.