(…) in de nacht, als de ratio en de sociale aangepastheid in slaap gesukkeld zijn, spreekt een ongebonden zelf ons toe in een hoogsteigen taal.
– Connie Palmen
Aan het woord is Ted Hughes, althans, het gelijknamige personage in de roman die Connie Palmen over de Engelse dichter schreef.
Geen makkelijk boek, wel een boeiend thema. Ik had enig vergelijkingsmateriaal, onder andere twee documentaires over Hughes, en deze ‘fictieve autobiografie’ begeeft zich geen moment op wegen die mij pure fictie lijken. Het verhaal gaat gelukkig niet alléén over ’s mans dramatische huwelijk met Sylvia Plath, al is zij op elke pagina in zijn gedachten. Hoe kan het ook anders.
Maar Palmen laat Hughes ook dingen zeggen over de verborgen bronnen in jezelf en wie je jezelf toestaat te zijn:
Niemand droomt jouw dromen. De beelden (…) zijn voor jou bestemd, aangeleverd door het verborgene en meest essentiële in jezelf. Wie geen toegang heeft tot dat cryptische deel van zijn persoonlijkheid, blijft een dichter van onopgesmukte verzen, net zo fatsoenlijk en kunstig gefabriceerd als de persona waarmee we dagelijks in het licht treden en anderen bejegenen.
Het levert een fascinerend portret op, niet alleen van de man die Ted Hughes was maar ook van een kunstenaar die de noodzaak inzag van risico’s en zich het recht voorbehield een geheel eigen weg in te slaan.
◊◊◊
Connie Palmen, Jij zegt het. 2015.
De documentaires zijn Force of Nature (BBC, 1998), op YouTube te vinden, en de tv-film Stronger than Death (2015).
Prent: Vlieland, 2018. Foto © Gertrudsdottir.